برای سرپرستی کودکان بی‌سرپرست یا فرزندخواندگی چنانچه واجد شرایط عمومی و اختصاصی زیر باشند، می‌توانند متقاضی کودکان بی‌سرپرست از سازمان بهزیستی و یا مراکز شبه خانواده باشند.
شرایط عمومی برای همه متقاضیان سرپرستی
1. مقید به انجام واجبات و ترک محرمات باشند
2. دارای صلاحیت اخلاقی باشند
3. ازدواج زوجین برای عقد دائم باشد
4. تابعیت ایرانی داشته باشند
5. حداقل یکی از زوجین بیش از 30 سال سن داشته باشد، دختر مجرد هم حداقل باید 30 سال داشته باشد
6. محکومیت کیفری نداشته باشند
7. تمکن مالی داشته باشد
8. سفیه یا مجنون نباشد
9. سلامت جسم و روان لازم و توانایی عملی نگهداری از کودک را دارا باشند
10. اعتیاد به مواد مخدر، روان‌گردان و الکل نداشته باشند
11. مبتلا به بیماری واگیر و یا صعب العلاج نباشند
12. معتقد به یکی از ادیان مصرح در قانون اساسی باشند
شرایط اختصاصی برای زن و شوهر بدون فرزند
5 سال از تاریخ ازدواج آنها گدشته باشد و از ازدواج فعلی خود فرزند نداشته باشند. اگر زوجین بنا بر تشخیص پزشکی قانونی بچه دار نشوند نیاز به گذشت 5 سال نیست.
شرایط اختصاصی برای دختران و زنان بدون شوهر
خانم مجرد نباید فرزند داشته باشد. اما اگر خانم مجرد بخواهد سرپرستی خواهران و برادران یا برادرزاده‌ها، خواهرزاده‌ها یا نوه‌های خود را به‌عهده بگیرد داشتن فرزند بلامانع است.
قانون به خانم‌های مجرد اجازه داده است که فقط کودک دختر را به سرپرستی بپذیرند. اما اگر خانم مجرد واجد شرایط بخواهد سرپرستی برادر یا پسر برادر یا پسر خواهر یا نوه خود را بپذیرد، سازمان بهزیستی موضوع را به دادگاه منعکس می‌کند. اگر دادگاه این امر را بپذیرد، سازمان بهزیستی فرآیند انجام کار را ادامه خواهد داد.
دختران و زنان بدون شوهر باید دارای منزل مسکونی به صورت مستقل باشند. البته ملکی یا استیجاری بودن منزل تفاوتی ندارد. همچنین اگر متقاضی در منزلی به همراه اعضا خانواده خود زندگی می‌نماید، منزل مذکور باید دارای امکانات رفاهی برای کودک باشد. همچنین اعضا خانواده نیز باید بررسی شوند.
شرایط اختصاصی برای زن و شوهر دارای فرزند
برای پذیرش درخواست زوجین دارای فرزند، رعایت تناسب سنی کودکان زیستی متقاضی و کودک تحت سرپرست الزامی است. واگذاری کودک غیر همجنس بلا مانع است. در صورتی که متقاضیان 3 کودک زیستی داشته باشند که با متقاضی زندگی می‌کنند، صرفا آنها می‌توانند 1 کودک دیگر را به سرپرستی بپیذیرند مگر آن‌که کودکان تحت سرپرستی خواهر و برادر باشند.